Jezioro Tobellus fot. Żaneta Słapińska
Jeziora i rzeki
Jeziora
Ważnym elementem krajobrazu Parku Krajobrazowego Puszczy Rominckiej i jego otuliny są liczne zbiorniki wodne różnej wielkości. Większość z nich ma pochodzenie polodowcowe. Jeziora rynnowe wypełniają długie i wąskie rynny o stromych brzegach, wyżłobione przez wody płynące pod lodowcem. Po ustąpieniu lądolodu rynny polodowcowe wypełnione były bryłami martwego lodu, co uchroniło je przed zasypaniem. Największy zbiornik wodny tego obszaru – jezioro Gołdap, a także jeziora Przerośl i Czarne, to jeziora rynnowe.
Innym typem jezior polodowcowych licznie występującym na tym terenie są jeziora wytopiskowe. Zajmują zagłębienia terenu powstałe po wytopieniu się pozostawionych przez wycofujący się lodowiec brył martwego lodu. Do tego typu zbiorników należą m.in. leżące w granicach Parku: małe jezioro Linowo, niewielkie i płytkie jeziora Ostrówek i Rakówek oraz położone w otulinie Parku jeziora: Pobłędzie, Tobellus Mały i Duży.
Jeziora i inne zbiorniki wodne stanowią miejsce występowania wielu gatunków roślin i zwierząt. W wodach jeziora Pobłędzie występuje rzadki w Polsce i objęty ochroną gatunkową grążel drobny – roślina wodna uznawana za relikt glacjalny. Spacerując nad jeziorami spotkać można różne gatunki ptaków – zaobserwować pływające po tafli wody łabędzie nieme, perkozy dwuczube i gągoły, czy usłyszeć dobiegający z trzcin głos bąka lub trzciniaka.
Odpoczywając nad jeziorami można skorzystać z istniejącej infrastruktury turystycznej. Nad jeziorami: Czarnym, Przerośl i Pobłędzie znajdują się miejsca z wiatami odpoczynkowymi i grillowymi oraz tablicami edukacyjnymi, a nad Jeziorem Czarnym również z boiskiem do piłki siatkowej. Na zachodnim brzegu jeziora Gołdap, w strefie uzdrowiskowej, znajdują się m. in. molo, plaża miejska z kąpieliskiem i wypożyczalnie sprzętu wodnego. Należy przy tym pamiętać, że na wszystkich ww. jeziorach ustanowiona jest strefa ciszy, w której nie wolno wytwarzać hałasu o dużym natężeniu. W praktyce oznacza to m. in. zakaz używania łodzi z silnikami spalinowymi.
Rzeki
Rzeki Parku są niewielkie, a jednak bardzo ciekawe i malownicze. Miejscami spokojnie meandrują w szerokich zabagnionych dolinach, w innych przypominają górskie potoki z wartkim nurtem i kamienisto-żwirowym dnem. Ich podgórski charakter jest wynikiem występujących tu dużych deniwelacji terenu oraz źródliskowego charakteru rzek tego obszaru. Swoje źródła mają one w pobliżu przebiegającego na południe od Puszczy Rominckiej działu wodnego miedzy dorzeczami Wisły i Pregoły. W dorzeczu tej drugiej leży cały obszar Parku i jego otuliny.
Główną rzeką parku jest Błędzianka, która na dość długim odcinku płynie dnem głębokiej rynny polodowcowej. Jej główne dopływy to Bludzia i Żytkiejmska Struga. W Bludzi stwierdzono najbogatszy zespół ryb wśród wszystkich rzek Parku. Odcinek Żytkiejmskiej Strugi, na którym płynie szeroką zatorfioną doliną, objęty jest ochroną rezerwatową. W zachodniej części Parku największą rzeką jest Jarka, będąca dopływem jeziora Gołdap. Warta uwagi jest też Czerwona Struga, której najcenniejszy odcinek chroniony jest jako rezerwat przyrody.
W rzekach tego obszaru żyje wiele gatunków ryb, w tym objęte ochroną różanka, głowacz białopłetwy, koza i śliz. W większości rzek Parku dominują ryby reofilne, czyli gatunki preferujące wody o szybkim nurcie, jak np. strzebla potokowa.
W Bludzi i Żytkiejmskiej Strudze występują zbiorowiska włosiennicznika rzecznego – rośliny wodnej spotykanej głównie w zachodniej części kraju, natomiast w Polsce północno-wschodniej rzadkiej. Rzeki ze zbiorowiskami włosienniczników uznane zostały za siedliska o znaczeniu europejskim wymienione w Załączniku I Dyrektywy Siedliskowej.
